Suy thoái kinh tế nên đầu tư gì? Đây chắc chắn là một câu hỏi mà không ít nhà đầu tư băn khoăn trong thời kỳ kinh tế suy thoái hiện nay. Điển hình với sự khủng hoảng kinh tế toàn cầu mới đây là đại dịch Covid19. Và trong tương lai, chúng ta không thể đảm bảo rằng sẽ không còn bất kỳ khủng hoảng nào khác. Vì thế, kinh tế suy thoái nên đầu tư gì chính là một câu hỏi rất cần phải giải đáp ngay. Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết hôm nay nhé!
Suy thoái nền kinh tế là gì?
Có nhiều cách khác nhau để định nghĩa về suy thoái hay khủng hoảng kinh tế.
Để hiểu suy thoái hay khủng hoảng kinh tế là gì thì có nhiều cách để hiểu. Theo Karl Marx trong kinh tế vĩ mô thì khủng hoảng kinh tế dùng để chỉ hoạt động kinh tế có xu hướng suy giảm mạnh và lâu dài. Điển hình là sự suy giảm giá trị GDP thực tế ở hai quý liên tiếp, tình hình kinh tế đạt giá trị âm trong hai quý liền kề nhau.
Nên đầu tư thời kỳ suy thoái kinh tế hay không?
Điều quan trọng là chúng ta cần phân biệt được định nghĩa suy thoái, đại suy thoái hay đình trệ. GDP đạt âm kéo dài trong hai đến ba quý liền kề gọi là suy thoái (recession). Nếu suy thoái lâu hơn nữa thì gọi là đại suy thoái (depression), trong một khoảng thời gian kinh tế tăng trưởng chậm nhưng không đạt âm thì gọi là sự đình trệ (stagnation).
Ở khoảng thời gian đầu sau công nguyên, suy thoái kinh tế chỉ xảy ra trong phạm vi một khu vực hay đất nước. Sau đó, cụ thể là khoảng thế kỷ thứ XIX, thời kỳ suy thoái kinh tế đã xảy ra với một quy mô lớn hơn, với toàn bộ các châu lục và khu vực cận kề dẫn đến khủng hoảng kinh tế toàn thế giới.
Chúng ta cùng hệ thống lại các thời kỳ suy thoái kinh tế toàn cầu theo thứ tự thời gian lịch sử:
- Suy thoái kinh tế Đế quốc La Mã vào năm 33 sau công nguyên
- Suy thoái kinh tế châu Âu kéo dài nhiều thập kỷ, từ 1315-1351
- Hội chứng hoa Tulip tại Hà Lan trong năm 1634-1637
- Khủng hoảng kinh tế Anh do bong bóng cổ phiếu doanh nghiệp South Sea vào năm 1717.
- Khủng hoảng tín dụng tại Anh và các nước châu Âu năm 1772
- Đại suy thoái kinh tế châu Âu và Bắc Mỹ vào năm 1873
- Đại suy thoái toàn thế giới 1929-1939
- Khủng hoảng kinh tế bởi khủng hoảng giá dầu OPEC 1973
- Khủng hoảng kinh tế châu Á 1997
- Khủng hoảng kinh tế thế giới 2007-2008
- Khủng hoảng kinh tế thế giới do dịch Covid năm 2020
Nguyên nhân và dấu hiệu nhận biết suy thoái kinh tế
Nguyên nhân hình thành suy thoái kinh tế
Đa số các suy thoái hay đại suy thoái kinh tế toàn thế giới đều bắt đầu từ các cuộc khủng hoảng kinh tế của 1 đất nước nào đó. Chúng ta có 4 lý do xảy ra sự suy thoái kinh tế như sau:
Khủng hoảng tài chính
Khủng hoảng tài chính là dấu hiệu của những tài sản chính hoặc định chế tài chính bị mất đi giá trị của chúng. Những sự kiện điển hình cho sự khủng hoảng tài chính đó là sự sụp đổ của thị trường chứng khoán, khủng hoảng ngân hàng, khủng hoảng tiền tệ, sự bùng nổ của bong bóng giá tài sản và đất nước bị vỡ nợ.
- Khủng hoảng hệ thống ngân hàng: Khi một ngân hàng cho vay quá nhiều từ các khoản tiền gửi của mình, trong trường hợp những người gửi tiền vào ngân hàng rút tiền đột ngột và với số lượng lớn (còn được gọi là rút tiền gửi ngân hàng bank run), ngân hàng có thể không hoàn trả được toàn bộ các khoản tiền gửi đó kịp thời. Vì vậy, một ngân hàng bị bank run sẽ rơi vào phá sản. Và khi hiện tượng này kéo dài, hệ thống ngân hàng sẽ rơi vào trạng thái khủng hoảng. Ví dụ, hiện tượng rút tiền của Ngân hàng Thương mại Cổ phần Á Châu năm 2003 cũng được coi là một tình huống rút tiền điển hình ở Việt Nam. Ngoài ra, trong khi bank run không xuất hiện, nó cũng có thể châm ngòi cho một cuộc khủng hoảng tài chính, khủng hoảng trong hệ thống ngân hàng, khi các ngân hàng đột ngột thắt chặt các điều kiện cho vay (còn gọi là khủng hoảng tín dụng hay khủng hoảng tín dụng) (credit crunch hay credit squeeze).
- Bong bóng kinh tế: Còn được xem là bong bóng đầu cơ hoặc bong bóng tài chính, đó là hiện tượng giá của một tài sản tài chính vượt quá giá trị thực của nó. Khi bong bóng tài chính xảy ra, điều đó cũng có nghĩa là chúng ta sẽ sớm đối mặt với sự sụp đổ của thị trường. Bởi vì giá cao thúc đẩy các nhà đầu tư mua nhiều hơn, nhưng nếu họ mua quá nhiều, họ sẽ đẩy giá lên → bong bóng. Nhưng họ sẽ chỉ tiếp tục mua nếu họ vẫn hy vọng rằng nhiều người khác cũng sẽ mua. Thị trường không sụp đổ cho đến khi có nhiều người quyết định bán. Có nhiều bong bóng kinh tế nổi tiếng như Hội chứng hoa Tulip ở Hà Lan năm 1637, sự sụp đổ của Phố Wall năm 1929, sự cố dot-com năm 2000-2001 hay bong bóng bất động sản ở Hoa Kỳ năm 2007…
- Khủng hoảng tài chính toàn cầu: Cụ thể, một cuộc khủng hoảng tiền tệ hoặc vỡ nợ của một đất nước xuất hiện khi tỷ giá hối đoái di chuyển theo hướng tiêu cực, thường là do chính sách tăng lãi suất của đất nước lớn hơn, chi phối các khoản nợ của các đất nước khác.
- …
Lạm phát
Hiện tượng tăng giá hàng hóa, dịch vụ trên thị trường là một điển hình của sự lạm phát. Với cùng một loại tiền tệ, người tiêu dùng sẽ mua ít hàng hóa hơn trước. Điều này tức là giá trị đồng tiền của đất nước đang mất giá. Nếu lạm phát cao mà chính phủ không thể xen vào để kiểm soát lạm phát mà tốc độ tăng trưởng kinh tế chậm lại hoặc không đuổi kịp thì dẫn đến sự khủng hoảng kinh tế.
Giảm phát
Là hiện tượng đi ngược với lạm phát, trong đó giá hàng hóa và dịch vụ giảm liên tiếp. Giảm phát thường xảy ra do giảm cung tiền hoặc thắt chặt tín dụng. Mặc dù giảm phát nghe có vẻ tốt hơn vì sức mua của đồng tiền tăng lên, nhưng về lâu dài, giảm phát sẽ gia tăng lãi suất, người tiêu dùng trì hoãn chi tiêu, tiết kiệm nhiều hơn và các công ty không mở rộng sản xuất do chi phí đi vay cao. Tiêu dùng giảm, sản xuất giảm kéo theo thu nhập giảm, tình trạng thất nghiệp cao gây ra suy thoái nền kinh tế.
Chi tiêu giảm
Nguyên nhân dẫn đến suy giảm chi tiêu tiêu dùng thường xuất phát từ một chính sách gia tăng lãi suất của một đất nước. Nếu chi tiêu giảm thì giá trị GDP giảm do GDP căn cứ vào đại đa số chi tiêu của người dân của một quốc gia. Vì vậy, sự suy giảm chi tiêu mạnh mẽ sẽ làm xuất hiện suy thoái kinh tế.
Dấu hiệu và sự tác động của suy thoái kinh tế
Để nhận biết dấu hiệu của một cuộc khủng hoảng kinh tế của một đất nước, khu vực hay phạm vi toàn thế giới cũng rất dễ dàng. Ví dụ như:
- Hàng hóa bị tồn đọng vì giảm chi tiêu, giá hàng hóa tăng mạnh kéo dài
- Sản xuất bị hạn chế, nghiêm trọng hơn là xí nghiệp phải đóng cửa vì ngân hàng thắt chặt tín dụng
- Sự tăng cao tỷ lệ thất nghiệp
- Thị trường rối loạn cũng gây ra chính trị và xã hội bất ổn
- …
Suy thoái kinh tế xảy ra sẽ có nhiều hệ lụy sau đó, nó không chỉ tác động tiêu cực đến một đất nước, các khu vực lân cận mà còn ảnh hưởng trên phạm vi toàn cầu. Điển hình như:
Suy thoái kinh tế làm cho các công ty đứng trước nguy cơ phá sản do sản xuất đình trệ, thua lỗ, không trả được nợ… Tình trạng thất nghiệp tăng cao khiến đời sống người lao động thêm khó khăn. Khi đời sống khó khăn, tỷ lệ hộ nghèo, trẻ em không được đến trường cũng sẽ tăng lên, từ đó làm gia tăng các tệ nạn xã hội… Nhìn chung, đất nước sẽ rơi vào tình trạng mất ổn định nghiêm trọng.
Ngoài ra, trong thời điểm hội nhập kinh tế, nếu suy thoái kinh tế xảy ra ở một quốc gia thì tất yếu sẽ tác động đến các quốc gia có quan hệ làm ăn với quốc gia đó hoặc có chung địa bàn, nếu khủng hoảng kinh tế xảy ra ở Hoa Kỳ, Châu Âu, Trung Quốc và các nước lớn khác, nguy cơ suy thoái kinh tế toàn thế giới sẽ còn lan rộng hơn.
Suy thoái kinh tế nên đầu tư gì?
Suy thoái kinh tế nên đầu tư gì để kiếm lợi nhuận cho các nhà đầu tư?
Điều cực kỳ quan trọng với các nhà đầu tư tài chính đó là suy nghĩ mình phải làm gì trong thời kỳ suy thoái kinh tế. Họ không thể ngồi nhìn dòng tiền của mình từng bước bị hụt đi do suy thoái. Mặc dù nhiều người vẫn có thể kiếm lợi nhuận trong thời kỳ này nhưng thực chất là không dễ dàng. Vì thế cho nên mới có câu hỏi suy thoái kinh tế nên đầu tư gì?
Suy thoái kinh tế tạo ra những khó khăn cụ thể nhưng cũng tạo ra những cơ hội tuyệt vời cho các nhà đầu tư. Vì vậy, trước hết đó là kênh đầu tư an toàn và tiềm năng trong giai đoạn suy thoái kinh tế.
Vàng
Kinh tế suy thoái nên đầu tư gì? Vàng chắc chắn phải là loại tài sản đầu tiên trong danh sách đầu tư của bạn. Lịch sử cho thấy vàng tăng giá trị theo thời gian kể cả nó trải qua bao nhiêu cuộc suy thoái. Cụ thể hơn, khi nền kinh tế rơi vào tình trạng suy thoái, đồng nội tệ giảm giá trị và nhu cầu về vàng sẽ tăng, đó là nguyên nhân tại sao các nhà đầu tư suy nghĩ đầu tư vào vàng.
Cổ phiếu
Đầu tư thời kỳ suy thoái kinh tế, nên hay không?
Tuy thị trường chứng khoán, hay nói cách khác là đầu tư cổ phiếu sẽ bị tác động nghiêm trọng khi xuất hiện suy thoái kinh tế, nhưng không phải là toàn bộ. Nhưng một vài cổ phiếu lại có năng lực tăng trưởng rất tốt trong giai đoạn này.
Nếu đầu tư thời kỳ suy thoái kinh tế và lựa chọn cổ phiếu, nhà đầu tư hãy cẩn thận lựa chọn ngành, lĩnh vực ít hoặc hoàn toàn không bị ảnh hưởng bởi suy thoái. Ví dụ như ngành nghề năng lượng, y tế, các lĩnh vực thiết yếu như điện, giáo dục,…
Forex
Thị trường Forex không gọi là hình thức đầu tư vì đầu tư nghĩa là hy vọng vào sự tăng lên của tài sản hay thị trường sẽ có sự tăng trưởng trong tương lai. Nhưng đối với ngoại hối, cho dù thị trường tăng hay giảm, đó là cơ hội để chúng ta kiếm lời. Đây là lợi thế mà thị trường này đem lại cho các nhà đầu tư và nhà giao dịch khi nền kinh tế có dấu hiệu suy thoái. Tuy nhiên, giao dịch trên thị trường ngoại hối rủi ro lớn hơn so với đầu tư vào vàng hoặc đầu tư vào cổ phiếu. Do vậy, bạn cần tìm hiểu thị trường này thật nghiêm túc trước khi chính thức bắt đầu vào đầu tư.
Gia nhập vào quỹ đầu tư
Một quỹ đầu tư được thành lập để huy động các khoản tiền nhàn rỗi. Chính là việc đầu tư vào một cái gì đó và hưởng lợi từ đầu tư. Nhà đầu tư gia nhập vào quỹ đầu tư sẽ được hưởng lợi nhuận tương ứng mà không cần theo dõi thị trường chứng khoán.
Tuy rằng nền kinh tế suy thoái dẫn đến danh mục đầu tư quỹ giảm mạnh, nhưng các chuyên gia tài chính đánh giá việc quản lý quỹ thông minh sẽ hạn chế được rủi ro dành cho nhà đầu tư.
Giải pháp đầu tư thời kỳ suy thoái kinh tế thông minh
Không giống như giai đoạn kinh tế phát triển, suy thoái kinh tế gây ra nhiều áp lực mà các nhà đầu tư không thể thấy được. Do đó, các bạn cần chuẩn bị tâm lý vững vàng bất cứ lúc nào để đưa ra các quyết định đúng đắn nhất.
Luôn có một khoản tiền mặt
Sự suy thoái kinh tế có thể làm cho giá trị danh mục đầu tư của bạn giảm xuống 0 bất cứ lúc nào có thể. Vì vậy, luôn có sẵn một số tiền mặt sẽ có lợi cho danh mục đầu tư của bạn, hoặc ít nhất là không đặt bạn và gia đình vào tình thế tồi tệ nhất có thể.
Biết đa dạng hóa kênh đầu tư của minh
Dù là ngành nghề hay lĩnh vực nào, suy thoái kinh tế cũng sẽ ảnh hưởng nhiều hoặc ít. Vì vậy, nhà đầu tư không nên bỏ tất cả trứng vào một giỏ, hãy biết đa dạng danh mục đầu tư của mình. Trong giai đoạn suy thoái kinh tế, hãy biết phân tán rủi ro trong từng mục tài sản đầu tư của mình.
Tập trung phân tích thị trường
Giai đoạn suy thoái kinh tế cũng là thời điểm bạn nên tập trung thời gian của mình để phân tích thị trường. Một phần tìm kiếm các cơ hội đầu tư mới, tiềm năng, một phần đảm bảo tính an toàn và có lợi nhuận cho các danh mục đầu tư trước mắt của bạn. Nhưng quan trọng nhất, phân tích thị trường có thể giúp các nhà đầu tư hiểu sâu hơn về tình hình kinh tế hiện tại để sau đó có thể đưa ra những quyết định hợp lý nhất.
Suy thoái kinh tế là một vấn đề mà không một nhà đầu tư nào mong muốn. Tuy nhiên, dù có phòng tránh hay không thì việc gặp phải suy thoái kinh tế là điều bình thường. Chính vì vậy, là một nhà đầu tư hiện đại, bạn cần phải lý trí và tỉnh táo trước bất cứ tình huống nào có thể xảy ra. Thông qua bài viết suy thoái kinh tế nên đầu tư gì ngày hôm nay, hy vọng bạn đã có cái nhìn lạc quan hơn về một giai đoạn khủng hoảng kinh tế. Bên cạnh đó, hãy biết biến bất lợi thành lợi thế, bạn sẽ trở thành một chuyên gia đầu tư tài chính.
Tôi là Trang Thái Hùng – tác giả của những bài viết trên ForexDictionary, với kinh nghiệm hơn 5 năm trong lĩnh vực đầu tư tài chính tôi muốn chia sẻ đến bạn đọc các kiến thức mà tôi đã tích luỹ được, vững kiến thức chọn được nơi đầu tư an toàn lợi nhuận khủng không còn là chuyện quá khó.
