OTC là gì? Thị trường OTC đang là một trong những thị trường nhận được nhiều sự quan tâm của giới đầu tư và các doanh nghiệp trên toàn thế giới. Những thành phần tạo nên một hệ thống tài chính toàn cầu không thể thiếu sự góp mặt của thị trường OTC. Trong bài viết hôm nay, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về thị trường OTC là gì, có thể khai thác được những gì từ thị trường này, có nên đầu tư vào sàn OTC hay không?
Khái niệm OTC là gì?
OTC – Over the Counter Market là gì?
Over the Counter Market hay thị trường OTC, bao gồm các hoạt động mua, bán chứng khoán không phụ thuộc các sàn giao dịch tập trung HNX hay HOSE. Thông qua sự thỏa thuận giá cả, số lượng của hai bên, mua và bán là cách mà thị trường OTC vận hành. Bên mua và bên bán trao đổi với nhau thông qua các thiết bị kết nối mạng và thiết bị đầu cuối có kết nối với nhau dựa trên những nền tảng trung gian do những công ty chứng khoán cùng nhau duy trì như trang web, diễn đàn.
Thị trường OTC hiện tại hoạt động rất sôi nổi dù vẫn chưa có khu vực giao dịch hay không gian văn phòng riêng như sàn giao dịch. Mọi người tham gia vào thị trường chứng khoán OTC vì nó mang đến nguồn lợi nhuận lớn, tuy nhiên lợi nhuận hấp dẫn luôn đi kèm với rủi ro cao đối với các nhà đầu tư.
Lợi ích và hạn chế của sàn OTC là gì?
Lợi ích và rủi ro khi giao dịch trên sàn OTC là gì?
Lợi ích của sàn OTC là gì?
Với thị trường chứng khoán, việc mua bán trên các sàn giao dịch chỉ tập trung từ thứ hai đến thứ sáu (nghĩa là các hoạt động tập trung vào các ngày trong tuần và thị trường đóng cửa vào các ngày cuối tuần). Nhưng các sàn OTC thì khác, cuối tuần là thời điểm hoạt động mạnh mẽ nhất. Ngoài ra, trong lúc các sàn giao dịch chứng khoán tập trung chỉ hỗ trợ các nhà đầu tư mua cổ phiếu của các doanh nghiệp đã được niêm yết trên sàn chứng khoán, thị trường OTC có thể làm được cả hai.
Giao dịch OTC được hoàn thành nhanh chóng thông qua quy trình mua bán dễ dàng, người mua và người bán tự thương lượng giá qua một vài bước và tiền được chuyển vào tài khoản của người bán một cách nhanh chóng.
Hạn chế của sàn OTC là gì?
Trong khi không yêu cầu sàn giao dịch chứng khoán hoặc trung tâm lưu ký chứng khoán, thị trường OTC vẫn yêu cầu một trung gian để thực hiện các giao dịch. Các bên trung gian thường là những người cung cấp một “sân chơi” OTC cho các nhà đầu tư, họ tính phí dựa trên mỗi giao dịch thành công. Khoản phí trung gian sẽ lớn hơn so với thị trường chứng khoán trên những sàn chứng khoán tập trung.
Giá trên thị trường OTC căn cứ vào lực mua và bán nội bộ trên sàn OTC, không bị tác động nhiều từ thị trường thực tế. Vì vậy, luôn biến động thường xuyên do lượng người mua và bán không ổn định, lúc thì nhiều, lúc thì không có ai.
Nguyên nhân tại sao các nhà đầu tư yêu thích các sàn OTC
Sàn OTC tuy rằng có một số hạn chế nhưng đánh giá một cách khách quan thì nó vẫn hoạt động ổn định và phát triển từng ngày. Điển hình một trong các sàn OTC phát triển là SanOTC.com, một sàn OTC nổi tiếng ở thị trường OTC Việt Nam. Với trên 250.000 nhà đầu tư OTC, hoạt động liên tục hàng tháng trên nền tảng này.
Sau đây là các nguyên nhân giúp cho sàn OTC không những được ưa chuộng tại Việt Nam mà còn trên toàn cầu:
Lợi nhuận cao
Người mua và người bán không chịu quá nhiều tác động vào thị trường, bởi giá cả là hai bên thương lượng với nhau để đồng ý một mức mong muốn cuối cùng. Đặc biệt, với cổ phiếu của các ngân hàng, ví dụ cổ phiếu ngân hàng VPBank, lúc niêm yết trên sàn là 15.000 đồng/cổ phiếu, tuy nhiên, khi được đẩy lên sàn OTC, mức giá đã là 70.000 đồng/cổ phiếu.
Chưa kể, với thị trường OTC còn thực hiện các giao dịch các mã cổ phiếu chưa lên sàn, do đó giá trị đa số do nhà đầu tư tự nghiên cứu, dự đoán, còn về nhu cầu của thị trường vẫn chưa chính xác với thực tế.
Nhiều cơ hội và sự lựa chọn
Ở Việt Nam, các loại hình phái sinh trên thị trường OTC không nhiều nhưng ở nước ngoài, khối lượng giao dịch phái sinh, quyền chọn nhị phân, CFD, ngoại hối là cực kỳ lớn. Dù ở nước ngoài, nhà đầu tư vẫn có thể mở tài khoản và giao dịch các công cụ phái sinh trên thị trường quốc tế. Do đó, việc có vô số loại tài sản để giao dịch sẽ giúp nhà đầu tư OTC đa dạng hóa danh mục đầu tư của mình.
Giao dịch OTC có nhiều lợi ích
Sự phát triển tiền điện tử
Tiền điện tử đến giai đoạn hiện tại không còn là ảo. Thị trường tiền điện tử (Cryptocurrency) giờ đã quá lớn để có thể sụp đổ. Tiền điện tử không còn là tiền ảo, giá trị thị trường của Bitcoin, tiền điện tử hàng đầu cũng đã chạm ngưỡng 1 nghìn tỷ đô la (không bao gồm các loại tiền điện tử khác).
Từ đây, nhằm gia tăng số lượng danh mục đầu tư sinh lời, nhiều sản phẩm hỗ trợ cho thị trường tiền điện tử đã ra đời. Và trong đó thị trường OTC cũng là một sàn giao dịch đáng để quan tâm.
Chỉ riêng trong năm 2020, thị trường phái sinh Bitcoin đã chiếm 1/3 thị trường Bitcoin truyền thống và dự kiến sẽ còn tăng trưởng mạnh mẽ hơn nữa trong tương lai. Nhiều chuyên gia đưa ra quan điểm rằng thị trường phái sinh Bitcoin sẽ nhanh chóng bỏ xa thị trường chính thống trong vài năm tới.
Hỗ trợ tỷ lệ đòn bẩy
Một trong số các đặc điểm nổi bật của CFD là đòn bẩy, cho phép nhà đầu tư đặt cược nhiều hơn số tiền họ sở hữu. Tại thị trường tài chính truyền thống ở Việt Nam, khi giao dịch không được phép sử dụng mức đòn bẩy, một chứng chỉ được sử dụng rộng rãi ở thị trường nước ngoài. Có một nguyên tắc là sử dụng đòn bẩy, nó sẽ giúp vốn chủ sở hữu của bạn tăng lên gấp nhiều lần, nhưng cũng nhanh chóng “cháy” tài khoản nếu giá đi ngược lại với lệnh giao dịch của bạn.
Tăng tính bảo mật hơn
Quay trở lại với thị trường OTC ở Việt Nam, trong quá khứ nó nằm trên sàn chứng khoán, nếu như trước đây OTC được coi trọng trên thị trường chứng khoán thì nay đã trở thành “đứa con cưng”. Vì vậy, mức độ bảo mật của các sàn giao dịch OTC được đầu tư nhiều hơn và hoạt động trơn tru hơn.
Sự khác biệt giữa thị trường OTC Việt Nam và thị trường sở giao dịch là gì?
Chúng ta đã tìm hiểu OTC là gì, vậy chúng có giống hay khác gì đối với một thị trường sở giao dịch? Hãy cùng tìm hiểu trong bảng dưới đây nhé.
So sánh OTC Việt Nam và sàn giao dịch thông thường
Những rủi ro thường gặp phải khi giao dịch OTC
Rủi ro của nhà phát hành
So với thị trường chứng khoán tập trung, việc cập nhật thông tin của thị trường OTC chưa minh bạch và công khai. Nhiều doanh nghiệp phát hành cổ phiếu cố gắng che giấu những thông tin tiêu cực về cổ phiếu của họ, trong khi luôn đưa ra những mặt tích cực nhất để hấp dẫn các nhà đầu tư. Điều này hình thành những rủi ro cho các nhà đầu tư và nếu bạn không có nhiều thông tin về công ty, tốt nhất không nên lao vào danh mục đầu tư này.
Rủi ro của thị trường
Cũng giống như thị trường chứng khoán, thị trường OTC ít nhiều bị tác động bởi những biến động của thị trường. Đa số các nhà đầu tư tham gia các sàn giao dịch OTC không có nguồn thông tin sơ cấp, thường là sẽ nghe tin đồn, tự đánh giá và cập nhật thông tin hơn so với các sàn giao dịch chứng khoán tập trung.
Rủi ro về thanh khoản
Do đặc thù của sàn giao dịch OTC là thương lượng mua và bán nên người bán phải tự tìm người mua hoặc người mua tự tìm người bán. Hầu hết các giao dịch mua bán đều phải nhờ đến sự trợ giúp của các sàn giao dịch OTC trung gian. Nếu thị trường biến động kèm xu hướng giảm giá sâu, không dễ dàng để tìm được người mua cổ phiếu mà bạn đang nắm giữ.
Và những người tham gia sàn giao dịch OTC dựa trên các nhà môi giới thay vì sàn chính thức sẽ giữ nhà đầu tư stop loss, take profit bất cứ lúc nào vì họ đầu tư dựa trên các biến động giá chứ không nắm giữ thực sự.
Những rủi ro có thể gặp khi đầu tư vào sàn OTC
Rủi ro lừa đảo
Mặc dù hoạt động của thị trường OTC tại Việt Nam là hợp pháp nhưng các quy định và khuôn khổ pháp lý chưa chặt chẽ. Nhiều “công ty ma” hoặc các công ty cố gắng thổi phồng số liệu báo cáo tài chính, gài bẫy các nhà đầu tư thiếu kinh nghiệm. Hầu hết trong số này được thực hiện giữa các doanh nghiệp chưa niêm yết, chưa được thẩm định độc lập để có kết quả chất lượng. Khi các nhà đầu tư tham gia vào sàn OTC, họ cần sử dụng khả năng đánh giá của chính mình để đánh giá tình hình của danh mục đầu tư.
Cân nhắc những điều này khi tham gia giao dịch OTC
Khối lượng giao dịch quá thấp trong danh mục đầu tư
Điều này xảy ra khi bạn tham gia vào chứng khoán OTC dựa trên một sàn giao dịch OTC thay vì một nhà môi giới OTC. Nếu bạn mua cổ phiếu OTC không kê đơn với khối lượng giao dịch quá ít, cuối cùng bạn sẽ không có thanh khoản và ít có khả năng tăng giá trị thị trường.
Vậy làm thế nào để bạn mua cổ phiếu OTC? Để mua cổ phiếu OTC tại Việt Nam, người bán và người mua sẽ thỏa thuận trực tiếp. Sau đó, các bên lựa chọn mua hoặc bán chứng khoán OTC. Tất cả các hoạt động được thực hiện thông qua các trung gian OTC. Với xu hướng ngày càng được ưa chuộng như hiện tại, phương thức giao dịch này có thể bị thay thế trong tương lai không xa. Tóm lại, việc mua cổ phiếu OTC như thế nào sẽ phụ thuộc phần lớn vào việc bạn tìm hiểu thông tin trước đó ra sao.
Thị trường có tính biến động mạnh
Khi thị trường biến động dữ dội, đó không phải là thời điểm lý tưởng để đầu tư vào sàn OTC. Tuy nhiên, đây là cơ hội cho các nhà đầu tư giao dịch thông qua các nhà môi giới OTC. Biến động cao cũng có tức là giá liên tục tăng và giảm, với mức chênh lệch cao. Điều đó không sao, bởi vì bản chất của các nhà môi giới OTC là kiếm tiền từ sự biến động giá.
Tập trung toàn bộ tài sản vào một danh mục đầu tư
Bạn cần phân chia nguồn tiền của mình vào nhiều danh mục đầu tư khác nhau, không chỉ trên thị trường OTC mà còn trên các thị trường đầu tư khác. Và cho dù bạn là nhà đầu tư thích rủi ro hay nhà đầu tư thích an toàn, bạn phải phân chia tài sản vào nhiều giỏ, thay vì “bỏ hết trứng vào một giỏ”.
Những sàn giao dịch OTC phổ biến tại Việt Nam hiện nay
Tham khảo những sàn sau nếu tham gia OTC
SanOTC.com
SanOTC.com được thành lập vào năm 2006 để cung cấp, mua và bán cổ phiếu OTC trên trang web của mình. Tính đến thời điểm hiện tại, SanOTC.com là sàn giao dịch OTC hàng đầu tại Việt Nam, với hơn 250.000 nhà đầu tư hoạt động mỗi tháng và 2.000 người dùng đăng ký tài khoản mới mỗi ngày. SanOTC.com được Quỹ đầu tư IDG Vietnam Ventures đánh giá là có tiềm năng phát triển, họ đầu tư vào sàn OTC này vào năm 2007.
Vndirect.com.vn
Nói đến Vndirect chắc hẳn không ai không biết đến sàn giao dịch rất nổi tiếng này, đứng top 2 sàn HNX và top 4 doanh nghiệp chứng khoán hàng đầu Việt Nam sàn HOSE.
Hiện tại, Vndirect đang nắm giữ khoảng 15 nghìn tỷ đồng. Đặc biệt tại thị trường Việt Nam, sàn phục vụ 1 triệu khách hàng hằng ngày. Vndirect không chỉ cung cấp dịch vụ cho khách hàng trên trang web của mình mà còn cung cấp ứng dụng di động giúp việc mua bán cổ phiếu OTC trở nên dễ dàng và thuận tiện hơn.
Vietstock.vn
Vietstock.vn là nơi bạn có thể cập nhật các thông tin chuyên sâu được công bố liên tục về chứng khoán trên cả thị trường tập trung và phi tập trung. Nhà đầu tư và các công cụ tài chính được mặc định sẵn trên Vietstock giúp nhà đầu tư có sự am hiểu hơn trước khi đầu tư vào sàn giao dịch OTC.
Vietstock.vn là một sàn OTC đáng quan tâm
Sự khác biệt giữa môi giới OTC và sàn OTC – Over the Counter Market là gì?
Giống nhau giữa môi giới OTC và sàn OTC
Giống nhau giữa môi giới OTC và sàn OTC là gì? Chính là cả hai đều cung cấp các sản phẩm đầu tư như các danh mục cổ phiếu, tiền điện tử,… Giúp các nhà đầu tư có thể đa dạng hóa danh mục đầu tư và kiếm được lợi nhuận thông qua việc bán chúng đi.
Khác nhau giữa môi giới OTC và sàn OTC
Sàn giao dịch OTC là nơi tài sản được bán theo tỷ lệ 1:1 (tức là khi bạn mua tài sản, bạn là người nắm giữ chúng). Đối với một nhà môi giới OTC, nó hoạt động giống như một sàn giao dịch CFD. Tại một công ty môi OTC, người mua không thực sự nắm giữ nó mà chỉ đơn giản là mua và bán khống để kiếm lợi từ sự chênh lệch giá trị tiền tệ trên thị trường.
Ví dụ:
Tính đến thời điểm hiện tại, bạn đã mua 1 lượng vàng miếng (Gold) trên sàn giao dịch OTC với giá 1.828 USD/lượng, nếu muốn sở hữu 1 lượng vàng này, bạn cần phải trả 1.828 USD. Nếu mua qua nhà môi giới OTC (IQ Option), bạn sử dụng đòn bẩy x100, nhà đầu tư chỉ cần chi ra 18,28 USD để đầu tư 1 lượng vàng.
Nói cách khác, mục đích chính của các nhà môi giới OTC là quyền sở hữu, các nhà môi giới OTC chỉ giúp bạn đầu tư chứ không sở hữu nó thực sự. Ở Việt Nam đa phần là sàn giao dịch OTC chứ không ưa chuộng môi giới OTC.
Thông qua OTC là gì, có thể thấy thị trường OTC đang trở thành một yếu tố quan trọng trong hệ thống tài chính toàn thế giới. Với những lợi ích như mang đến sự đa dạng danh mục đầu tư và khả năng sinh lời cao, thị trường này sẽ ngày càng có tiềm năng phát triển trong tương lai. Tuy nhiên, việc tham gia vào thị trường OTC cũng tồn một số hạn chế cần quan tâm và phòng tránh. Hãy nghiên cứu bài viết thật kỹ trước khi tham gia giao dịch trên sàn OTC bạn nhé.
Tham khảo thêm:
Những ứng dụng của quy tắc 72 trong thị trường đầu tư
Phương pháp bắt dao rơi (Falling knife) trong giao dịch
Cách đầu tư trong mỗi giai đoạn chu kỳ kinh tế
Tôi là Trang Thái Hùng – tác giả của những bài viết trên ForexDictionary, với kinh nghiệm hơn 5 năm trong lĩnh vực đầu tư tài chính tôi muốn chia sẻ đến bạn đọc các kiến thức mà tôi đã tích luỹ được, vững kiến thức chọn được nơi đầu tư an toàn lợi nhuận khủng không còn là chuyện quá khó.
