Dump và Pump là một hiện tượng gây ra biến động trong thị trường tài chính và luôn thu hút sự chú ý của các nhà đầu tư. Đặc biệt là với những nhà đầu tư chưa có nhiều kinh nghiệm hoặc mới tham gia tham gia thị trường. Nhiều người thường thắc mắc Dump và Pump là một cạm bẫy hay là một cơ hội tham gia thị trường? Điều này còn tùy thuộc vào cách sử dụng của Traders đối với nó. Để biết thêm thông tin về thuật ngữ Dump & Pump thì theo dõi bài viết nhé!
Dump và Pump là gì?
Thuật ngữ “Pump and Dump” đề cập đến kỹ thuật bơm thổi, quảng cáo đối với cổ phiếu cụ thể hoặc một dự án tiền điện tử. Sự phóng đại này sẽ được thực hiện thông qua những chiến dịch tiếp thị và thông báo nổi bật. Khi đã thu hút được một lượng lớn người mua, giá của loại tiền điện tử hoặc cổ phiếu này sẽ tăng đột ngột. Tuy nhiên, ngay sau đó, những người tổ chức hoặc nhà đầu tư ban đầu sẽ bán ra mạnh, đẩy giá xuống một cách đột ngột và không kiểm soát được.
Để mô tả rõ hơn về hiện tượng “Pump and Dump” bạn có thể xem hình ảnh minh họa dưới đây.
Giải thích chi tiết về thuật ngữ Dump và Pump
Vấn đề về tính phạm pháp của Pump & Dump không hề dễ dàng để có thể xác định. Mặc dù nhiều nguồn thông tin cho rằng Pump and Dump là hoạt động vi phạm luật. Tuy nhiên, thực tế là rất khó để xác định hành vi bất hợp pháp của Pump & Dump một cách cụ thể. Chính vì vậy mà các dự án Pump & Dump vẫn được tổ chức thường xuyên, không chỉ riêng trong lĩnh vực tài chính mà còn rất nhiều lĩnh vực khác trên thị trường.
Trong thị trường Crypto, việc xác định và truy tìm những người thực hiện “Pump & Dump” tương đối khó khăn. Trong thị trường chứng khoán Việt Nam, một số dự án đã được công an để mắt và tiến hành điều tra. Tuy nhiên, sự thật đáng buồn là tiền của các nhà đầu tư vẫn không thể hoàn trả lại.
Những ví dụ thực tế về dump và Pump
Các trader không chuyên nghiệp và những người chơi mới thường bị ảnh hưởng bởi những thông tin thổi phồng, thiếu tính tin cậy. Chính vì vậy mà họ thường thực hiện lệnh Mua khi giá đang trong thời điểm tăng mạnh.
Kết quả là họ mua vào khi giá cao và sở hữu tài sản khi giá bắt đầu giảm mạnh, mang lại những khoản thua lỗ nặng nề. Sau đây là những ví dụ cụ thể về “Pump and Dump”:
Dump và Pump trong thị trường Bitcoin được tạo ra từ những nhà đầu tư lớn trong lĩnh vực này, gọi là Shark – Cá mập. Những vị Shark này sẽ can thiệp thị trường tạm thời và tạo ra sự tăng giá đột ngột. Kèm theo đó là sự FOMO của những nhà giao dịch.
Những người không có kinh nghiệm thường rơi vào tình trạng “đu đỉnh” trong Pump and Dump
Cổ phiếu Game Stop (ký hiệu GME) là một trong những dự án dump và Pump có quy mô tương đối lớn.
Đồ thị giá tổng quan của cổ phiếu GME
Trong thị trường Việt Nam năm 2021, cổ phiếu Louis đã hình thành nên mẫu hình cây thông hàng loạt.
Cổ phiếu Louis được xem là một nỗi ám ảnh của các nhà đầu tư thời điểm này
Những mô hình cây thông đã mang đến cho các nhà đầu tư những bất ngờ không thể lường trước.
Ngoài thị trường tài chính, các thị trường khác cũng tiềm ẩn rất nhiều bẫy “Pump and Dump.” Để hiểu hơn, Sanforex.co đưa ra ví dụ về TulipMania – bong bóng thị trường nổi tiếng nhất lịch sử. Sự kiện này đã xảy ra ở Hà Lan vào giai đoạn đầu và giữa thế kỷ 17, khoảng năm 1600. Tại thời điểm này, sự đầu cơ của các nhà đầu tư lớn đã đưa giá trị của những củ hoa tulip lên đến mức kỷ lục.
Những bông hoa tulip quý giá sở hữu giá trị gấp 6 lần so với mức lương trung bình của người lao động. Tuy nhiên, khi giá hoa chạm đỉnh, những người đầu tư không còn cơ hội bán hoa nữa.
Sự kiện Tulip Mania bùng nổ trên thị trường giao dịch
Tóm lại, vào bất kỳ thời điểm nào trong thị trường giao dịch, “dump và Pump” vẫn luôn là một cái bẫy chứa đầy rủi ro. Nó lợi dụng lòng tham và nguồn lực đầu tư của nhiều người để nhằm mục đích trục lợi. Sự kiện TulipMania là một minh chứng lịch sử rõ ràng cho việc “Pump and Dump”, gây thiệt hại nghiêm trọng khi có sự đầu cơ vượt quá giới hạn.
Traders có nên tránh các tài sản (cổ phiếu/ đồng tiền số hóa) khi đang Pump?
Khi bạn đã hiểu về khái niệm “Pump and Dump”, các nhà đầu tư cần phải nhận thức được rằng đây là một cái bẫy rủi ro mà nhiều người mắc phải. Nếu muốn tham gia thì dễ nhưng để thoát ra khỏi cái bẫy này với số tiền nguyên vẹn như ban đầu thường rất khó. Do đó, các nhà đầu tư cần chú ý và cẩn trọng hơn khi nghe về các cổ phiếu hoặc những dự án tiền điện tử đang được quảng cáo mạnh mẽ.
Thực tế, bản chất của “Pump and Dump” không hoàn toàn xấu, bởi nó có thể làm cho thị trường trở nên sôi động hơn và cung cấp nhiều cơ hội đầu cơ cho những người tham gia. Tuy nhiên, để tận dụng cơ hội này một cách an toàn, bạn nên tuân thủ những nguyên tắc cơ bản sau:
- Không bao giờ bán nhà hoặc vay mượn tiền để tham đầu tư.
- Tránh đầu tư toàn bộ tài sản của mình.
Chỉ cần tuân thủ những nguyên tắc này, bạn có thể yên tâm tham gia và tận dụng cơ hội để kiếm lợi nhuận từ các tình huống “Pump and Dump”. Để tham gia Dump và Pump hiệu quả, bạn tìm hiểu qua những nội dung hướng dẫn sau.
Cách để xác định có sự xuất hiện của Pump và Dump trên thị trường
Nhắc lại khái niệm Dump và Pump là gì như sau: Đây là một hiện tượng tăng giá của tài sản, sau đó bán ra với giá thấp. Hành động này diễn ra trên hầu hết các thị trường với những khung thời gian đa dạng.
Ngoài khái niệm, các nhà đầu tư có các câu hỏi thắc mắc về thuật ngữ Dump và Pump như sau:
- Khung thời gian tối ưu để xác định “Pump and Dump”?
- Thị trường nào là lựa chọn tốt nhất (ví dụ: tiền điện tử, vàng, cổ phiếu…) để khai thác cơ hội từ “Pump and Dump”?
- Chỉ báo nào hiệu quả và phù hợp để nhanh chóng phát hiện Dump và Pump?
Trả lời cho những câu hỏi này, có thể tóm gọn lại như sau:
- Trước hết, không có khung thời gian cụ thể nào là lý tưởng. Vì vậy, bạn nên chọn khung thời gian (Time Frame) phù hợp với mô hình giao dịch của bạn. Nếu như nhà đầu tư dư giả thời gian, có thể theo dõi các khung thị trường thấp. Còn nếu ít thời gian, hãy xem xét đến những khung thời gian lớn.
- Trả lời câu hỏi thứ 2, thị trường nào được coi là thị trường tiềm năng? Cụ thể, bạn hãy lựa chọn một thị trường mà bạn đã có nhiều kinh nghiệm giao dịch. Bởi sự hiểu biết sâu sắc về thị trường là một lợi thế lớn.
- Để phát hiện những dự án có khả năng “Pump and Dump”, các nhà giao dịch dựa trên 2 phương pháp được chia sẻ sau đây.
Phương pháp 1: Thay đổi Slope lần 3
Công cụ đơn giản và hiệu quả nhất tại thời điểm này chính là Trendline – Đường xu hướng. Trendline được hình thành bằng cách liên kết các điểm đỉnh và điểm đáy trên biểu đồ để phán đoán được xu hướng hiện tại của thị trường. Rằng thị trường đang trong giai đoạn Downtrend (Hạ giá) hay Uptrend (Tăng giá).
Các nhà giao dịch quan sát đường xu hướng, khi thị trường đang trong giai đoạn uptrend mạnh, nó sẽ thể hiện một đường dốc tăng đều. Tuy nhiên, khi “Pump” xảy ra, độ dốc của đường xu hướng sẽ cao hơn rất nhiều so với bình thường. Đây là dấu hiệu cho một đợt “Pump” tiềm năng trên thị trường.
Theo kinh nghiệm của các nhà giao dịch, họ thường đợi cho đến khi xu hướng (Slope) thay đổi lần thứ 3, được đếm từ đáy của đường xu hướng. Đây thường là thời điểm mà tình trạng “Pump and Dump” có thể xảy ra.
Nếu bạn còn mơ hồ về cách thực hiện, hãy tham khảo ảnh minh họa bên dưới để có cái nhìn rõ ràng hơn:
Time Frame hằng ngày của đồng tiền kỹ thuật số Bitcoin
Phương pháp này có một nhược điểm duy nhất, nhưng nó cũng chính là tín hiệu quan trọng để nhận biết, đó là yêu cầu các nhà giao dịch liên tục vẽ lại các đường xu hướng để theo dõi thị trường.
Chẳng hạn, nếu xét ví dụ về khung thời gian hàng ngày của Palladium, bạn sẽ thấy diễn biến thị trường như sau:
Đồ thị của Palladium trong Time Frame hằng ngày
Phương pháp 2: Đường MA – Moving Average
Nếu bạn ưu tiên phong cách giao dịch một cách trực quan, phương pháp sử dụng đường MA – đường trung bình động chắc chắn phù hợp với bạn. Đường trung bình động (MA) là chỉ báo được sử dụng để xác định “dump và Pump”.
Trong trường hợp này, bài viết sẽ tập trung vào đường MA 8 kỳ và 20 kỳ. Khi mà giá tài sản (cổ phiếu, crypto,…) đều duy trì ở trên cả hai đường: MA8 và MA20. Đây là dấu hiệu cho sự xuất hiện của “Pump and Dump.”
Cùng xem ví dụ trên biểu đồ khung thời gian 4 giờ của GME:
Xác định dump và Pump thông qua tín hiệu đường MA
Có thể bạn sẽ đặt câu hỏi:
- Tại sao không sử dụng đường MA50 hoặc MA200 thay vì MA8 và MA20?
- Có cần phải sử dụng MA7 không?
Thực tế, số liệu đương trung bình động 8 và 20 không ảnh hưởng quá lớn đến sự theo dõi thị trường của các nhà giao dịch. Bạn có thể áp dụng bất kỳ giá trị nào bạn muốn cho đường MA, thậm chí có thể thay đổi giữa 2 đến 5 giá trị. Tuy nhiên, điều quan trọng là bạn cần chọn khoảng thời gian phù hợp nhất cho đường MA để phát hiện được biến động giá nhanh nhất.
Như đã biết, đường trung bình động là một chỉ báo hữu ích cho những thị trường xu hướng. Tuy nhiên, điểm yếu của việc sử dụng phương pháp này là có thể tạo ra nhiều tín hiệu sai lệch khi thị trường có những thay đổi.
Do đó, có thể kết luận rằng, không có chỉ báo cụ thể nào là tối ưu để nhận biết Pump and Dump. Cả hai phương pháp vừa được chia sẻ phía trên đều có những tồn tại nhất định.
Bạn có thể lựa chọn sử dụng phương pháp #1 hoặc #2, hoặc kết hợp cả hai để tối ưu cơ hội thắng trong giao dịch. Tuy nhiên, đừng kỳ vọng tuyệt đối vào nó vì không có phương pháp hay công cụ nào chắc chắn tuyệt đối.
Chiến lược giao dịch thông minh với Pump and Dump
Tiếp theo, sanforex.me muốn chia sẻ những chiến lược tốt nhất để giao dịch Dump và Pump. Tuy nhiên, trước khi tiến xa hơn, hãy đảm bảo những cam kết quan trọng sau:
- Không bị lòng tham chi phối bản thân.
- Giữ tâm lý bình tĩnh và không bị thuyết phục bởi những thông tin nhiễu.
- Xác định mức độ rủi ro phù hợp và tuân thủ kế hoạch quản lý rủi ro mà bản thân cho phép.
Bằng việc tuân thủ những nguyên tắc này, nhà giao dịch có thể tối ưu hóa cơ hội kiếm lợi nhuận trong giao dịch của mình.
Tìm kiếm điểm Entry với Pump and Dump
Như đã trình bày ở phần nhận biết “Pump and Dump,” các chỉ báo là những cơ sở để Traders tự tin bước vào thị trường. Do đó, hãy xác định thời điểm Pump thông qua các chỉ báo sau:
- Khi giá thị trường tạo ra sự thay đổi slope lần thứ 3.
- Khi giá duy trì ở trên cả đường MA 8 kỳ và 20 kỳ.
Tiếp theo, Traders tìm điểm thích hợp để mở lệnh sau khi giá chính thức breakout (vượt qua đỉnh ngắn hạn). Bạn có thể sử dụng thêm một vài mẫu hình nến tăng giá để đảm bảo tín hiệu nhận được có độ chính xác cao hơn.
Hướng dẫn tìm điểm Entry tiềm năng với mô hình dump và Pump
Traders cũng cần nhớ nên hạn chế việc mua vào trong những đợt điều chỉnh thị trường – Pullback. Vì bạn không thể dự đoán chính xác khi nào thị trường có sự thay đổi và sụp đổ. Chính vì vậy, các nhà đầu tư nên chắc chắn hơn bằng cách chờ đợi một đợt breakout và đóng cửa nến. Lúc này, bạn mới nên tham gia giao dịch vào nến tiếp theo.
Tất nhiên, không phải mọi biểu đồ giá đều hoạt động theo một quy trình như nhau. Đôi khi, bạn có thể gặp phức tạp hơn, điển hình như mô hình giá dưới đây:
Mô hình giá cổ phiếu GME
Trong tình huống này, hãy sử dụng phương pháp đa khung thời gian. Cụ thể là Traders chuyển từ khung thời gian cao sang 1 khung thấp hơn. Chẳng hạn, nếu nhà giao dịch chuyển sang khung thời gian 1 giờ, biểu đồ có thể trông như sau:
Cổ phiếu GME trong Time Frame 1H
Tìm kiếm điểm Take Profit với Pump and Dump
Nếu bạn bắt gặp những thông tin lan truyền trên các phương tiện truyền thông, nhóm thảo luận, diễn đàn, Twitter, hoặc bất kỳ nguồn tin nào khác, khẳng định rằng giá của một loại tiền điện tử sẽ tiếp tục tăng mạnh trong tương lai. Bạn cần nâng cao cảnh giác đối với loại tài sản này. Bởi vì đây có thể là những thông tin nhiễu, nhằm thu hút bạn tham gia và đẩy giá xuống đột ngột. Hãy tìm hiểu tài sản tiềm năng và quyết định theo ý kiến cá nhân của chính mình chứ đừng để bị ảnh hưởng bởi những thông tin không xác đáng bên ngoài.
Một số người có thể khuyên bạn tiếp tục “HODL” (giữ cổ phiếu/tiền điện tử) và chịu đựng thua lỗ để tìm kiếm cơ hội bán ra thích hợp. Nhưng đôi khi điều này không phải lựa chọn thông minh. Bạn có thể cơ hội giao dịch của mình bằng cách nắm rõ khái niệm về Dump và Pump và Trading theo một cách tối ưu nhất.
Nếu như Traders muốn sử dụng lệnh cắt lỗ (stop loss), hãy lưu ý để giá đóng cửa dưới đường MA20. Ví dụ cụ thể như hình minh họa sau đây:
Traders cần tìm hiểu về mức giá đóng cửa tiềm năng trước khi đặt Stop Loss
Tuy nhiên, nếu bạn đang giao dịch ở những khung thời gian lớn, hãy xem xét việc thoát lệnh nếu giá đóng cửa của nến sau không cao bằng giá đóng cửa của nến trước đó.
Cụ thể:
Điểm thoát lệnh tiềm năng, hạn chế rủi ro từ giao dịch
Lưu ý quan trọng:
- Không có một mức lợi nhuận nào xác định cho bạn và hãy biết cách tiết chế lòng tham của mình.
- Đặc biệt, khi bạn tham gia giao dịch “Dump và Pump”, bạn sẽ không thể biết được giá trị tài sản sẽ được Pump lên mức giá nào. Nếu bạn chốt lời sớm, cũng đừng quá tiếc. Bởi thà lợi nhuận nhỏ còn hơn mất toàn bộ số tiền. Trong nhiều trường hợp, giá có thể giảm từ đỉnh, và bạn có thể không còn cơ hội để bán tài sản mình đang nắm giữ. Đây là tình trạng “trắng bên mua”, nghĩa là Traders sẽ không thu được bất kỳ lợi nhuận nào từ hành động giao dịch này.
- Trong giao dịch “Pump và Dump” , Traders không nên mạo hiểm sử dụng đòn bẩy lớn. Điều này tương tự như đánh cược và bạn còn dựa vào may rủi. Nếu không may, bạn sẽ thua lỗ một khoản tiền khổng lồ. Do đó, hãy chỉ giao dịch với số tiền vừa đủ, nằm trong tầm kiểm soát của bạn. Nếu biết cách quản lý rủi ro hợp lý, bạn sẽ bảo vệ được nguồn vốn của mình và tránh những cạm bẫy tâm lý trong tương lai.
Kết luận
Khi bước chân vào thế giới tài chính, các nhà đầu tư cần phải trang bị cho mình khả năng phát hiện Dump và Pump và tránh được nó. Một trong những cách để luôn sáng suốt trong những tín hiệu Pump đó là luôn cảnh giác và không tin tưởng hoàn toàn vào những thông tin ảo. Các nhà giao dịch phải luôn tìm hiểu kỹ lưỡng về thị trường, biết cách quản lý rủi ro và không để “lòng tham” chi phối quyết định đầu tư của bản thân.
Xem thêm:
Lợi ích và hạn chế khi sử dụng chiến lược DCA là gì?
Cách thức kiếm tiền hiệu quả khi thị trường Downtrend
Tôi là Trang Thái Hùng – tác giả của những bài viết trên ForexDictionary, với kinh nghiệm hơn 5 năm trong lĩnh vực đầu tư tài chính tôi muốn chia sẻ đến bạn đọc các kiến thức mà tôi đã tích luỹ được, vững kiến thức chọn được nơi đầu tư an toàn lợi nhuận khủng không còn là chuyện quá khó.
